Các cố vấn khởi nghiệp có thể mở ra cánh cửa giúp cho các vấn đề khó khăn nhất của bạn được giải quyết. Các cố vấn đã trải qua tất cả và rất có thể biết những gì cần thiết để doanh nghiệp của bạn có thể phát triển lên cấp độ tiếp theo và làm thế nào bạn có thể đạt được.
Các cố là máu huyết của nhiều công ty khởi nghiệp hiện tại. Họ không chỉ xuất hiện với cái tên trong phần bạn giới thiệu về đội ngũ của mình mà còn có thể giúp doanh nghiệp của bạn bằng các kết nối và mạng lưới của họ, giúp bạn giải quyết các vấn đề, đưa ra ý kiến đóng góp của họ và mở rộng cửa với các đối tác và nhà đầu tư mà bình thường cửa luôn đóng.
Tất nhiên, điều đó không tự nhiên tới, các công ty khởi nghiệp phải chứng minh giá trị của họ, thể hiện sự tiến bộ hàng tuần với các traction mà nhà cố vấn mong đợi để họ có động lực tiếp tục ở lại giúp đỡ. Điều đó cũng đồng nghĩa rằng, thông thường các nhà cố vấn cũng phải nhận được phí hoặc một phần cổ phần trong công ty.
Một nhà cố vấn khởi nghiệp sẽ làm gì?
Tuỳ từng ngành nghề và lĩnh vực khác nhau mà cần các nhà cố vấn khác nhau. Các cố vấn khởi nghiệp phổ biến nhất là các giáo sư, người sáng lập và người sáng lập nối tiếp, với chuyên môn sâu về lĩnh vực mà một công ty hoạt động.
Ngoài ra, họ có thể là cố vấn cho việc tăng trưởng của công ty, vì họ chuyên môn sâu về tiếp thị, bán hàng và phát triển sản phẩm từ con số không đến hàng triệu người dùng. Tăng trưởng thường là ưu tiên số một tại các công ty khởi nghiệp và với những ý tưởng độc lập và mới mẻ có thể mang lại hiệu quả kỳ diệu.
Ngoài ra còn có các cố vấn kỹ thuật, thường thấy trong các ngành cần chuyên môn kỹ thuật sâu hoặc những nơi mà người sáng lập cần hỗ trợ thêm để vượt qua thử thách.
Bất kể bản chất của các cố vấn, ban cố vấn thường là một nhóm chính thức và thường là nơi đầu tiên mà các nhà sáng lập khởi nghiệp có thể đến để trao đổi về các vấn đề họ gặp phải.
Làm thế nào để trả công cho một nhà cố vấn khởi nghiệp?
Các cố vấn khởi nghiệp không làm việc miễn phí. Đối với giá trị mà họ cung cấp, họ đang tìm kiếm lợi nhuận.
Thông thường nhất, các cố vấn khởi nghiệp sẽ nhận một số cổ phần trong công ty cộng thêm tiền nhận được cho mỗi cuộc họp để bù đắp thời gian của họ. Một số cố vấn nếu không nhận tiền chút nào thì họ cần một lượng cổ phần đủ lớn để tương xứng với thời gian họ bỏ ra.
Chi phí và dịch vụ nhà cố vấn cung cấp thường được thiết lập chặt chẽ trong một thỏa thuận tư vấn.
Tôi có thể tìm một nhà cố vấn ở đâu?
Như bạn thấy, bạn cần bán một phần ý tưởng tuyệt vời của mình để có thể có được một nhà cố vấn cho công ty khởi nghiệp của bạn. Vậy bạn có thể tìm được một nhà cố vấn ở đâu? Lẽ dĩ nhiên các nhà cố vấn tốt không được bán ở trên lề đường, vì thế bạn cần phải đến đúng nơi để tìm.
- Các sự kiện kết nối các công ty khởi nghiệp
Có thể đó là các buổi gặp mặt, ngày demo hoặc các nhóm khởi nghiệp. Nếu bạn muốn tạo ra những kết nối phù hợp, các sự kiện mạng lưới khởi nghiệp thường là nơi các nhà đầu tư và cố vấn đang tìm cách lắng nghe ý tưởng của bạn.
Nếu bạn làm việc trong một ngành cụ thể và đến tham dự các sự kiện đó, bạn cũng sẽ nhận được thêm lợi ích khi tìm được những người có kinh nghiệm và có mối quan hệ tốt trong các ngành đó.
Khi đề cập đến việc mời làm cố vấn cho công ty khởi nghiệp của mình, bạn nên cho người khác thấy những gì bạn có thể làm được. Tham gia vào các buổi thuyết trình hay các buổi demo days hoặc trực tiếp chọn thẳng người bạn muốn trao đổi và cố gắng làm hết sức mình.
- Các đối tác (partners)
Không có gì ngạc nhiên khi một người đặt bút ký kết một hợp đồng với tư cách là một đối tác kinh doanh, khách hàng hoặc nhà cung cấp sau đó lại trở thành một nhà cố vấn hoặc thậm chí là một nhà đầu tư.
Tìm hiểu các đối tác kinh doanh mà bạn thân thiết là một cách tuyệt vời để được giới thiệu tới các cố vấn trong ngành của bạn. Bạn cũng không nhất thiết phải làm mọi thứ một cách chính thức ngay lập tức. Bạn có thể bắt đầu bằng cách đặt một vài câu hỏi, thỉnh thoảng gặp gỡ để nhận được một số lời khuyên, trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo.
- Gửi một email thật “cold" để các nhà cố vấn
Một email tốt có thể mở ra rất nhiều cánh cửa. Bản thân việc viết một email “cold" là một nghệ thuật, nhưng nếu bạn thành thạo nó, không có giới hạn nào đối với những gì bạn có thể đạt được và những người bạn có thể tiếp cận.
Điều tuyệt vời về điều này là bạn có thể chọn bất kỳ ai trên thế giới và xem liệu họ có thể giúp bạn hay không. Điều không tuyệt vời lắm là các nhà cố vấn giỏi luôn nhận được rất nhiều email “cold" và hầu hết chúng đều rơi vào thư rác ngay lập tức. Với tư cách là người nhận được một lượng lớn email “cold" mỗi ngày, tôi có thể nói với bạn rằng không nhiều người nhận được thư phản hồi như họ mong muốn.
Do đó, có một vài mẹo ngắn để làm cho email “cold" của bạn càng thêm “cold" hơn nữa
- Đừng bao giờ tự động hoá các email “cold" của bạn. Giữ mọi thứ mang tính cá nhân và “con người".
- Đừng yêu cầu họ trở thành cố vấn hoặc liệu bạn có thể gửi câu hỏi cho họ hay không - hãy dẫn dắt câu hỏi của bạn và đi thẳng vào vấn đề.
- Cung cấp một vài điều gì đó để đáp lại. Hỗ trợ một dự án hoặc sự nghiệp mà họ đam mê hoặc phản hồi về điều gì đó mà họ đã viết/ xây dựng/ nói về.
Tóm lại: hãy là con người và thật tự nhiên, đừng đòi hỏi sự cam kết hay thậm chí là một câu trả lời, chỉ cần đưa câu truyện đi xa hơn và xem nó có thể dẫn đến một mối quan hệ hay không.
- Các cộng đồng online
Ngày nay, các sự kiện khởi nghiệp và mạng lưới ngày càng phổ biến hơn dưới hình thức online. Có những cộng đồng trực tuyến ngoài kia, nơi các sinh viên kỹ thuật siêu thông minh chia sẻ cùng một không gian với các chủ doanh nghiệp lớn. Vì thế, khả năng là vô tận.
Thậm chí tốt hơn nữa - những người trong cộng đồng phù hợp thích tương tác với những người khác. Trong khi với việc gửi email “cold", thách thức lớn nhất của bạn là nhận được thư trả lời thì trong cộng đồng, bạn sẽ tìm thấy rất nhiều người có cùng suy nghĩ với bạn.
Trong nhiều trường hợp, những gì bạn sẽ tìm thấy ở những nơi này là những cố vấn ngang hàng: những người trong chiến hào cùng nhau cố gắng, giúp đỡ lẫn nhau. Đó không phải là điều gì đó xấu. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ tìm thấy những mối liên hệ lâu dài và có giá trị trong những cộng đồng như thế này.
- Các Platforms mentorship
Các nền tảng cố vấn đang xuất hiện ngày càng nhiều và thực sự, chúng là một trong những cách dễ dàng nhất để kết nối với chuyên gia để được tư vấn.
Tại các nền tảng này, bạn có thể tìm các cố vấn dài hạn, các chuyên gia trong ngành công nghệ và rất nhiều người khác trên thị trường có thể giúp bạn.
Ở Việt Nam hiện tại cũng có khá nhiều các nền tảng về mentorship đang hoạt động như mentors.vn
- Các incubators (vườn ươm) và các Accelerators
Cuối cùng, nếu bạn muốn đi một cách toàn diện, bạn có thể nhận được sự cố vấn và cố vấn 1-1 rất chặt chẽ nếu bạn tham gia một chương trình vườn ươm nổi tiếng. Ví dụ như các chương trình của VIISA, VSV, Sun*Startup, Songhan, ThinkZone, đều cung cấp cho bạn một cố vấn cá nhân khi bạn tham gia chương trình của họ.
Tất nhiên, incubators và accelerators cũng đi kèm với nhiều hành lý nhất trong tất cả các phần trên. Không có gì lạ khi các chương trình này có các quy tắc đầu tư cứng nhắc, các chương trình hiện diện lâu dài và thường bị ràng buộc là họ phải nhận được cổ phần tự do, vì vậy hãy đảm bảo bạn biết mình đang tham gia lĩnh vực nào.
